Verlies van een ouder

Het overlijden van een van je ouders is een ingrijpend verlies, voor een kind of jongere, maar ook als je al volwassen bent en je eigen leven hebt. Met het overlijden van een ouder komt er een einde aan de unieke, onvervangbare relatie met je vader of moeder. De dood van een ouder kan voelen als het verliezen van een dierbare band. Soms voelt het als een opluchting, omdat er een einde gekomen is aan een gespannen relatie. En misschien is het er allebei. Hoe dan ook, je ouders hebben je het leven gegeven en je hebt hen je hele leven gekend.

Als een kind een of beide ouders verliest, wordt er een basis weggeslagen in het gezin waarin het kind opgroeit. Rouw bij jonge kinderen is niet altijd duidelijk zichtbaar, juist omdat veel kinderen in stilte rouwen, of tussen het spelen door. Bovendien zijn kinderen nog zo bezig het leven te ontdekken dat ze niet echt toekomen aan het gemis. Ook jongeren uiten hun rouw niet gemakkelijk. Ze willen vaak niet uit de toon vallen bij hun leeftijdgenoten, maar dat wil niet zeggen dat ze niet rouwen. Jongeren zijn druk bezig volwassen te worden. Zowel bij kinderen als bij jongeren kan het dan ook gebeuren dat het gemis weer boven komt als ze volwassen zijn. Dit noemen we Verlaat verdriet.

Wanneer je als jong-volwassene een ouder verliest, grijpt dat diep in. Ook al sta je op eigen benen en leef je je eigen leven, het past niet bij je leeftijd dat je een van je ouders verliest. Je staat zelf nog midden in het leven, en had nog zo veel met je ouders willen delen, nog zoveel van hen te verwachten, maar dat kan niet meer. Bovendien, als je jong-volwassen bent zijn je ouders zelf nog te jong om te overlijden.

Ook als je zelf al lang en breed volwassen bent, is het overlijden van (een van) je ouders een groot verlies. Op zo’n leeftijd is het te verwachten dat mensen overlijden en is het misschien gemakkelijker te accepteren, maar toch, het gemis is er niet minder om.

Wanneer je tweede ouder overlijdt, betekent dit dat je geen kind van iemand meer bent. Je bent wees geworden en hebt geen ouderlijk huis meer. Dat kan extra diep in je leven ingrijpen. Als je geen broers of zussen hebt, is met het overlijden van je laatste ouder je gezin weggevallen. Bovendien ben je de enige die de overleden ouder(s) als ouder(s) mist. Dat kan eenzaam voelen.

Als een van je ouders overlijdt, kan het zijn dat je andere ouder na verloop van tijd een nieuwe relatie krijgt. Zowel voor jonge als voor volwassen kinderen kan dit moeilijk zijn, alsof de overleden ouder ‘vervangen’ wordt. Zelfs al besef je dat het fijn is voor je nog levende ouder, toch kan het moeilijk zijn om een relatie op te bouwen met je stiefouder. Ook voor je stiefouder kan het moeilijk zijn om zijn of haar plek in die relatie te vinden.